การแข่งขันด้านการตลาดเป็นปัจจัยสำคัญที่เกิดขึ้นได้เสมอ โดยเฉพาะองค์กรธุรกิจการมีผลิตภัณฑ์หรือสินค้าและบริการที่มีคุณภาพตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้า อาจยังไม่เพียงพอที่จะทำให้ธุรกิจประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืนได้ หากขาดเครื่องมือในการวิเคราะห์ตลาดที่เหมาะสม 7P เป็นหนึ่งในกลยุทธ์การตลาด ที่สามารถทำให้องค์กรอยู่รอดได้อย่างยั่งยืน
7P คืออะไร
7P คือ กลยุทธ์ด้านการตลาดที่เกิดจากแนวคิดของ คอตเลอร์ (Philip Kotler) ผู้เป็นเจ้าของแนวคิด Marketing 3.0 และเป็นพื้นฐานการตลาดที่คิดค้นขึ้นเพื่อใช้กับธุรกิจประเภทบริการ อีกทั้งเป็นกลยุทธ์การบริหารที่เหมาะสำหรับนักธุรกิจมือใหม่ ที่ไม่ทราบว่าควรเริ่มบริหารด้านการตลาดอย่างไรให้ธุรกิจประสบความสำเร็จ
ทำไมถึงต้องวิเคราะห์ด้วย 7P
7P เป็นแนวคิดการบริหารด้านการตลาดที่มีพื้นฐานมาจาก ส่วนประสมการตลาด (Marketing Mix) หรือ 4P ซึ่งประกอบด้วย Product (สินค้า, การบริการ) Price (ราคา) Place (สถานที่) และPromotion (การส่งเสริมการขาย) ทำไมถึงต้องวิเคราะห์ด้วย 7P ก็เพื่อให้การวิเคราะห์ด้านตลาดครอบคลุมธุรกิจที่อยู่ในหมวดบริการ จึงได้มีการเพิ่ม P เข้ามาอีก 3 ตัว คือ People (คน/บุคลากร) Process (ขั้นตอนการทำงาน) และ Physical Evidence (สิ่งแวดล้อมทางกายภาพ)
การวิเคราะห์ด้วย 7P ประกอบด้วยอะไรบ้าง
การวิเคราะห์ด้วย 7P เป็นการต่อยอดมาจากส่วนประสมการตลาด (Marketing Mix) หรือ 4P โดยเพิ่มเข้ามาอีก 3 ตัวเพื่อให้การการวิเคราะห์ด้านการตลาดคลอบคลุมทุกปัจจัย การวิเคราะห์ด้วย 7P จึงประกอบด้วย
1. Product (สินค้า, การบริการ)
เป็นการวิเคราะห์สินค้าหรือบริการเพื่อกำหนดกลยุทธ์ให้เหมาะโดยมีจุดมุ่งหมายในด้านต่าง ๆ เช่น ผลิตสินค้าและบริหารให้ตอบโจทย์ความต้องการของผู้ใช้งาน เพิ่มคุณภาพให้กับตัวสินค้า สร้างจุดเด่นให้กับแบรนด์ หรือเปรียบเสมือนการวิเคราะห์ความต้องการของลูกค้า โดยตั้งคำถามและวิเคราะห์หาคำตอบให้ได้ว่า ความต้องการแบบไหนที่ลูกค้าต้องการ และหลังจากนั้นจึงเริ่มศึกษาคู่แข่งที่ผลิตหรือจำหน่ายสินค้าประเภทเดียวกันว่า มี จุดแข็ง-จุดอ่อนคืออะไร ผลิตภัณฑ์ของคู่แข่งมีความโดดเด่นในเรื่องใด
2. Price (ราคา)
กลยุทธ์การวิเคราะห์และตั้งราคาให้เหมาะสม มีเทคนิคง่ายๆ หลายรูปแบบบที่จะใช้การตั้งราคากระตุ้นความต้องการของลูกค้า เช่น การตั้งราคาตามต้นทุน (Cost-based Pricing) การตั้งราคาจากคู่แข่ง (Competitive-Oriented Pricing) การตั้งราคาเชิงจิตวิทยา (Psychological Pricing) และทำได้หลายรูปแบบ ตัวอย่างเช่น การมีส่วนลดเมื่อซื้อในปริมาณที่กำหนด หรือการซื้อเป็นชุดราคาเฉลี่ยจะถูกกว่า
3. Place (สถานที่)
สถานที่ คือที่ที่ใช้ในการขายสินค้าหรือให้บริการ หลักการเลือกสถานที่ง่ายๆ ก็คือเราต้องรู้ว่ากลุ่มลูกค้าของเราอยู่ที่ไหนมีความต้องการอะไร หลังจากนั้นเราจึงนำสินค้าหรือการบริการของเราไปยังสถานที่ที่ความต้องการเหล่านั้นอยู่ รวมไปถึงช่องทางออนไลน์ไม่ว่าจะเป็นเพจ Facebook หรือ Instagram ก็ต้องเลือกให้เข้ากับกลุ่มลูกค้าที่ต้องการสินค้าหรือบริการของเราด้วย
4. Promotion (การส่งเสริม)
Promotion หรือการส่งเสริมการขาย เป็นวิธีการที่จะทำให้สินค้าหรือการบริการของเราเป็นที่รู้จัก ซึ่งมีหลากหลายวิธี เช่น การลดราคา ของแถม การทำโฆษณาในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อเผยแพร่สินค้า รวมถึงการรีวิวสินค้าและบริการจากผู้คนที่มีชื่อเสียงหรือดารานักร้อง เพื่อให้เกิดการบอกต่อ ก็เป็นหนึ่งในการส่งเสริมการขายเช่นกัน
5. People (คน/บุคลากร)
คือการวิเคราะห์เกี่ยวกับคนหรือบุคลากรภายในองค์กรที่มีส่วนร่วม ในระหว่างการใช้บริการกับเราทั้งลูกค้าและพนักงาน เพื่อกำหนดบทบาทหน้าที่และสร้างจิตสำนึกทำให้พนักงานเห็นถึงความจำเป็นในการมีปฏิสัมพันธ์ลูกค้า ในส่วนของกลยุทธ์ที่เกี่ยวข้องกับ คน (People) เช่น การฝึกอบรม เพื่อเพิ่มพูนความรู้ความสามารถของพนักงานในการให้บริการ
6. ขั้นตอนการทำงาน (Process)
ขั้นตอนการทำงาน ถือเป็นหัวใจสำคัญอีกประการของการให้บริการ ซึ่งจะต้องมีขั้นตอนการทำงานที่มีมาตรฐานชัดเจน เพื่อผู้ที่ทำหน้าที่ได้เข้าใจขั้นตอนการให้บริการได้อย่างถูกต้อง สามารถตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว
7. Physical Evidence (องค์ประกอบทางกายภาพ)
Physical Evidence คือองค์ประกอบทางกายภาพที่ลูกค้าเข้ามารับบริการแล้วเกิดความพึงพอใจหรือประดับใจ สามารถสร้างความน่าเชื่อถือ ความไว้วางใจ ให้กับลูกค้า เช่น ป้ายแจ้งข้อมูล ป้ายบอกทาง ลานจอดรถ โต๊ะ และเก้าอี้ การแต่งกายของพนักงาน เสียงและกลิ่นภายในร้าน การตกแต่งร้าน สิ่งแวดล้อมรอบ ๆ ร้าน อุปกรณ์ที่ใช้ในการให้บริการ การจัดร้าน อุณหภูมิ ความแออัดของร้าน หรือลักษณะรูปทรงอาคารร้านค้า เป็นต้น
ตัวอย่างการวิเคราะห์ 7P
สำหรับตัวอย่างการวิเคราะห์ทางการตลาด ซึ่งเป็นกลยุทธ์ที่ผู้ประกอบการเกี่ยวกับธุรกิจการให้บริการควรรู้ และนำไปกำหนดแนวทางปฏิบัติ มีดังนี้
- Product – สินค้า หรือบริการ โดยพิจารณาจากการตอบสนองความต้องการของลูกค้า
- Price – ความเหมาะสมของราคา กับคุณค่าที่ลูกค้าจะได้รับ เมื่อเปรียบเทียบกับคู่แข่งขันอื่น ๆ
- Place – สถานที่จัดจำหน่าย หรือช่องทางในการจัดจำหน่าย ซึ่งจะพิจารณาจากความสะดวกและปริมาณของลูกค้า
- Promotion – การส่งเสริมการขาย ที่จะทำให้เกิดแรงจูงใจในการซื้อสินค้า
- People – ความรู้ความสามารถ และความน่าเชื่อถือของบุคลกร เช่น มีแบบฟอร์มให้พนักงานสวมใส่
- Physical Evidence – สิ่งที่ปรากฎต่อสายตาลูกค้า เช่น สี รูปร่าง แพ็คเกจ บรรยากาศภายในร้านเป็นต้น
- Process – กระบวนการในการจัดการด้านการบริการ ที่จะทำให้ลูกค้าเกิดความประทับใจ และเกิดความภักดีในตัวสินค้า เช่น การจัดการด้านการต่อคิวและการรอ ในกรณีที่ลูกค้าเข้ามาใช้บริการเป็นจำนวนมาก
สรุป กลยุทธ์ 7P
คือส่วนประสมทางการตลาดที่ช่วยให้ นักธุรกิจหรือผู้ประกอบการวิเคราะห์ปัจจัยต่าง ๆ ที่ส่งผลต่อความสำเร็จของธุรกิจแล้วนำข้อมูลที่ได้มาวางแผนกลยุทธ์ให้เหมาะสม เพื่อต่อสู้กับคู่แข่งขันด้านการตลาด และเป็นกรอบสำหรับวางแนวทางการดำเนินงานอย่างถูกต้อง ตอบโจทย์ความต้องการของลูกค้าผู้มารับบริการ